अहिले बजारमा तरकारीको मूल्य एकदमै बढेको छ। उत्पादन श्रृंखला बिग्रदा सिजनकै तरकारीको पनि मूल्य घटेको छैन।
बोडी, सिमी, लौका, घिरौंला लगायतका तरकारीको मूल्य होलसेलमै एक सयदेखि दुई समय रूपैयाँसम्म कारोबार भएको कालीमाटी तरकारी फलफूल बजार विकास समितिको तथ्यांकले नै देखाउँछ। त्यस्तै, अन्य तरकारीको मूल्य पनि महँगो नै छ।
तर अहिले बजारमा सबैभन्दा सस्तो तरकारीको भने स्कुस देखिएको छ। मंगलबार कालीमाटी बजारमा स्कुस थोक मूल्य १५ देखि ३० रूपैयाँ किलो छ।
बजारमा स्कुस अत्यधिक मात्रामा आएकाले स्कुस सस्तो भएको तरकारी व्यवसायी खोम प्रसाद घिमिरेले जानकारी दिए।
‘यो स्कुसको सिजन हो, त्यही भएर सस्तो छ,’ उनले भने।
उनका अनुसार बजारमा साउन अन्तिमदेखि माघ अन्तिमसम्म स्कुस आउँछ। सुरूआति चरणमा थोरै महँगो भएपनि आपूर्ति बढेसँगै मूल्य घट्न थाल्छ। स्कुसलाई स्टोर गरेर राख्ने चलन छैन। कात्तिक र मंसिरमा स्कुस धेरै आउने भएकाले यो समयमा मूल्य सँधै कम हुन्छ।
बजारमा स्कुसको आपूर्ति मात्रै नभएर माग पनि उत्तिकै बढी हुने उनी बताउँछन्।
‘तुलनात्मक रूपमा स्कुस सस्तो पनि हुन्छ। घरायसी उपभोगसँगै स्कुल, कलेज तथा आर्मी पुलिसको क्यानटेनमा समेत ठूलो परिमाणमा खपत हुने भएकाले पनि माग बढी छ,’ उनले भने, ‘अरू तरकारी जस्तो नबिकेर बारीमै फाल्नु परेको सुनिएको छैन।’
उनका अनुसार अहिले बजारमा स्कुस काठमाडौं उपत्यका, धादिङ, नुवाकोट, काभ्रे, मकवानपुर लगायत पहडी तथा तराइ क्षेत्रबाट आइरहेको छ।
न्यून लगानी, लगाउन सजिलो हुने र स्कुसको मुन्टा जरा दुवै बिक्री हुने भएकाले यसको उत्पादनै बढी हुने उनी बताउँछन्।
‘स्कुस सस्तो भएपनि मुन्टा, जरा महँगोमा बिक्री हुने भएकाले अधिकांश किसानले स्कुस लगाउँछन्,’ उनले भने।
स्कुस पहिले अपहेलित खाना भनिएपनि अहिले मानिसहरू स्वास्थ्यप्रति सचेत हुँदै जाँदा मानसिकता फेरिएको पोषणविद् डा.अरूणा उप्रेतीले बताइन्।
‘पहिले मानिसरूले स्कुस खासै खादैन थिए, अहिले धेरैले खान्छन्,’ उनले भने।
उनका अनुसार स्कुसमा सुक्षम पोषण तत्व हुन्छ। स्कुस धेरै खाने मान्छेमा मुटुरोगको जोखिम कम हुनेगर्छ। जस्तै, उच्च रक्तचाप, कोलेस्ट्रोल तथा रक्चसञ्चारमा सहयोग गर्छ।
क्यालोरी धेरै नभएकाले शरीरको तौल सन्तुलन राख्न पनि यसले सघाउँछ। पेट स्वास्थ्यको लागि पनि स्कुस फाइदाजनक छ।
‘यसमा पानी तथा फाइबरको मात्रा बढी हुने भएकाले कब्जियत हुनबाट बचाउँछ,’ उनले भनिन्।
स्कुसलाई तरकारी पकाएर, उसिनेर वा बर्फी, खिर लगायत विभिन्न परिकार बनाएर खान सकिन्छ।