पेट्रोलियम गाडीको तुलनामा विद्युतीय गाडीलाई सरकारले विभिन्न शीर्षकका कर तथा दस्तुरमा सहुलियत दिएको छ। बिजुलीको उपलब्धता पनि सहज भएसँगै पछिल्लो समय डिजेल–पेट्रोलबाट चल्ने गाडीको माग लगातार घट्दै थियो।
मागसँगै स्वाभाविक रूपमा, विशेषगरी पेट्रोलियम जिप, कार र भ्यानको आयात पनि घट्दो थियो।
अहिले भने फेरि डिजेल–पेट्रोल गाडीको आयात बढेको छ। मागमा पनि सुधार देखिएको व्यवसायीहरूले बताएका छन्।
भन्सार विभागको तथ्यांक अनुसार गत आर्थिक वर्षमा पेट्रोलियम जिप, कार र भ्यानको आयात १७ प्रतिशतले बढेको थियो। चालु आर्थिक वर्षको दुई महिना, साउन र भदौमा पहिलेको तुलनामा ९१ प्रतिशतले बढेको छ।
२०८१ साउन र भदौमा ७८८ वटा यस्ता गाडी आयात भएका थिए। २०८२ साउन र भदौमा १५ सय २२ वटा आयात भएका छन्।
अहिले आयात भएका पेट्रोलियम गाडीमा तुलनात्मक रूपमा कम राजस्व तिर्नुपर्ने तथा कम मूल्य पर्नेको मात्रा धेरै छ।
यसै कारण संख्यागत रूपमा ९२ प्रतिशतले आयात बढ्दा राजस्व भने ४९ प्रतिशत र आयात मूल्य ६० प्रतिशत मात्र बढेको छ।
गत वर्ष साउन र भदौमा एक अर्ब ८ करोड रूपैयाँ बराबरका यस्ता गाडी आयात भएका थिए। अहिले यही अवधिमा एक अर्ब ७४ करोड रूपैयाँ बराबरको आयात भएको छ।
अर्कातिर, लगातार बढ्दै आएको बिजुली गाडीको आयात यो अवधिमा घटेको छ।
२०८१ साउन र भदौमा १६ सय ४ वटा विद्युतीय गाडी आयात भएका थिए। अहिले ४ सय ८६ वटा मात्रै आयात भएका छन्।
आयात मूल्यका हिसाबले गत वर्ष यो समयमा तीन अर्ब ८३ करोड रूपैयाँ बराबरको भएको थियो। यसपालि एक अर्ब २७ करोड रूपैयाँको मात्रै भएको छ।
अहिले बिजुली गाडीको आयात कम भए पनि माग कम भएको होइन।
किनभने, चालु वर्षको बजेट आउनुअघि बिजुली गाडीको आयात अत्यधिक बढेको थियो। त्यति बेला अर्थ मन्त्रालयले अघिल्लो वर्ष भएको बिक्रीका आधारमा विश्लेषण गर्दा, आगामी चैतसम्मलाई पुग्नेगरी गाडी आयात भएको देखिएको थियो।
बजेट आउनुअघिको डेढ महिनामा चार हजार वटाभन्दा बढी विद्युतीय जिप, कार र भ्यान आयात भएका थिए। त्यसै कारण पनि अहिले यस्तो गाडीको आयात घटेको हो।
त्यस्तै विद्युतीय गाडी बढी मात्रामा चीनबाट आयात हुन्छ। असारपछि रसुवा नाका प्रभावित भएकाले पनि केही आयात घटेको व्यवसायीहरूको भनाइ छ। अहिले कोरोला नाकाबाट गाडी आयात सुरू भएको छ।
पेट्रोलियम गाडीको आयात बढ्नु भने मागमै सुधार भएको व्यवसायीहरूको दाबी छ।
'अहिले समग्रमा गाडीको कारोबार बढेको देखिँदैन। सबभन्दा धेरै गाडी दसैंको पूर्वसन्ध्यामा बिक्री हुने भए पनि विगतको तुलनामा यसपालि कम रह्यो,' एक गाडी कम्पनीका अधिकारीले भने, 'तर पेट्रोलियम गाडीको मागमा सुधार देखिएको छ। बिक्री बढेको छ।'
नेपालमा हुन्डाई गाडी बिक्री गर्ने लक्ष्मी हुन्डाईका महाप्रबन्धक दीपक थपलियाले पनि पेट्रोलियम गाडीको मागमा केही सुधार आएको बताए।
'विगतमा जस्तो बिक्री त अहिले छैन तर पेट्रोलियम गाडीको मागमा सुधार भएको छ,' उनले भने।
बाटोको अवस्था नाजुक भएको र पर्याप्त चार्जिङ स्टेसन नभएकाले पनि टाढासम्म यात्रा गर्नेहरूले अझै पनि विद्युतीय गाडीमा विश्वास गर्न नसकेको बिक्रेताहरूको भनाइ छ।