Setopati समाज
Subscribe Setopati
शुक्रबार, भदौ ६, २०८२ युनिकोड ENEnglish
  • Setopati गृहपृष्ठ
  • प्रिमियम स्टोरी
  • राजनीति
  • बजार अर्थतन्त्र
  • विचार
  • नेपाली ब्रान्ड
  • समाज
  • कला
  • ब्लग
  • खेलकुद
  • ग्लोबल
  • कभर स्टोरी

मुटु कसरी स्वस्थ राख्ने?

कुनाल बिक्रम साह, वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ

सहरीकरण जति बढ्दै गयो हामीलाई हिँड्न उति नै कठिन लाग्न थालेको छ। केही पाइला हिँड्न पनि हामी सवारीसाधन नै खोज्न थालेका छौं।

सुविधा खोज्ने होडमा हामी मुटु रोगको जोखिम बढाइरहेका छौं। मुटु रोग पछिल्लो समयमा घातक र भयावह बन्दैछ।
यसको जोखिम कम गर्ने सबभन्दा सहज उपाय भनेको आफ्नो दैनिकी परिवर्तन गर्नु हो। शारीरिक रूपमा सक्रिय भएर हो।

मुटु स्वस्थ राख्न कम्तिमा पनि दैनिक तीस मिनेट लम्केर हिँड्नुपर्छ। साताको पाँच दिन हिँडे मात्र पुग्छ भन्ने सुनिए पनि सधैं हिँड्नु लाभदायक हुन्छ।

उच्च रक्तचाप, मधुमेह, शरीरको तौल, कोलस्ट्रोलको मात्रा कति छ भनेर वर्षमा कम्तिमा एकपटक स्वास्थ्य परीक्षण गर्नुपर्छ। यस्ता समस्या अचेल निकै बढेका छन्।

जाडोमा मुटुका समस्या बढी हुन्छ। चिसोमा मुटुको धमनी खुम्चिने हुनाले रक्तचाप र रगत जम्न चाहिने प्रोटिन बढ्छ। धमनीमा ‘ब्लकेज’ भएकालाई छाती बढी दुख्न सक्छ। कहिलेकाँही धमनीभित्र जमेको बोसो फुटेर पनि रगत जम्न सक्छ। यसले रगतको प्रवाह रोक्छ र हृदयघातको सम्भावना बढ्छ।

मुटु जोगाउन खानपिनमा ध्यान दिनुपर्छ। दैनिक व्यस्तताका कारण हामी जंकफुड र रेडिमेड खानामा भर परिरहेका छौं। यस्ता खानामा क्यालोरी र फ्याट बढी हुन्छ। शाकाहारी दालभात स्वस्थ हुन्छ। नुन र तेल कम गर्नुपर्छ भने हरियो सागसब्जी र फलफूलमा जोड दिनुपर्छ। मांसाहारी नै भए पनि रातो मासु कम गरी कुखुराको खानुपर्छ। माछा पनि लाभदायक मानिन्छ।

हरियो सागसब्जी र फलफूलमा धेरै एन्टीअक्सिडेन्ट हुन्छ जसले खाना पचाउन सहयोग गर्छ। खराब कोलस्ट्रोल घटाउँछ र शरीरका कोषिकाको आयू बढाउँछ। बाहिरी खानेकुरामा अक्सिडेन्ट मिसावट हुन्छ जसले मान्छेलाई चाँडै बुढो देखाउँछ।
मुटुका निम्ति जैतुनको तेल राम्रो मानिन्छ। तर, सबैले यो प्रयोग गर्न सक्छन् भन्ने छैन। त्यसैले आफूले प्रयोग गर्दै आएको तेल नै मात्रा घटाउनु लाभदायक हुन्छ।

कम उमेरमै हृदयघात हुने समस्या पनि बढेको छ। बाह्य रूपमा स्वस्थ देखिएको मान्छेको भित्रभित्रै समस्या आइरहेको हुन सक्छ।

चुरोट मुटुका लागि सबभन्दा बढी हानीकारक हो। युवा अवस्थामा हृदयघात हुने ८० प्रतिशत कारक चुरोट नै हो। तनाव, चुरोट, सूर्ती र रक्सी मिश्रणले मुटुमा बोसो जमाउने र फुट्ने क्रम बढाउँछ।

कतिपयलाई रक्सी खाएको भोलिपल्ट रक्तचाप अनियन्त्रित रूपमा बढ्न सक्छ। लामो समय धेरै रक्सी खानो कालान्तरमा मुटु सुन्निएर फेल पनि हुनसक्छ। पुरुषले प्रतिदिन ३० मिली र महिलाले १५ मिलीसम्म रक्सी (हार्ड ड्रिंक्स) खानु ठीकै हुन्छ।

यसबाहेक मुट स्वस्थ राख्न ‘एरोबिक’ गर्नु राम्रो मानिन्छ। हात खुट्टा सबै चलाएर व्यायाम गर्दा मुटुमा रक्तसञ्चार हुन्छ।

लामो समय कुर्सीमा बसेर काम गर्नुपर्नेले बेलाबेला हिँडडुल गर्नुपर्छ। तनाव कम गर्न साथीहरू वा परिवारसँग नयाँ ठाउँ घुम्ने र समय बिताउने वा ध्यान गर्न सकिन्छ। व्यक्तिको रूचि र स्वाभाव अनुसार उसले आफ्नो मन भुलाउने र खुसी राख्ने क्रियाकलाप गर्न सक्छ।
प्रकाशित मिति: शनिबार, मंसिर ९, २०७४  १५:५०
सिफारिस
गौर घटना गर्माएपछि उपेन्द्र यादवको राजनीति
गौर घटना गर्माएपछि उपेन्द्र यादवको राजनीति
थापागाउँबाट च्यासलतिर फर्किएर भण्डारी–पोखरेलले ओलीविरूद्ध फेरि खोले 'फायर'
थापागाउँबाट च्यासलतिर फर्किएर भण्डारी–पोखरेलले ओलीविरूद्ध फेरि खोले 'फायर'
शिक्षा समितिमा आउँदा मलाई विधेयक रोक्न आयो भनेर आरोप लगाइयोः श्याम घिमिरे
शिक्षा समितिमा आउँदा मलाई विधेयक रोक्न आयो भनेर आरोप लगाइयोः श्याम घिमिरे
विद्यालय र विश्वविद्यालय कुनै पनि कारणले बन्द गर्न नपाउने व्यवस्था विधेयकमा राखौं: सुमना श्रेष्ठ
विद्यालय र विश्वविद्यालय कुनै पनि कारणले बन्द गर्न नपाउने व्यवस्था विधेयकमा राखौं: सुमना श्रेष्ठ
ताली पड्काएर बहस गर्ने भिक्षुहरू!
ताली पड्काएर बहस गर्ने भिक्षुहरू!
बलभद्र कुँवर 'खुबैसित लडेको' नालापानी जोगाउनेहरू
बलभद्र कुँवर 'खुबैसित लडेको' नालापानी जोगाउनेहरू
आजका लागि यस्तो छ विदेशी मुद्राको विनिमय दर
आजका लागि यस्तो छ विदेशी मुद्राको विनिमय दर
लिपुलेकबारे भारतले भन्यो– नेपालको दाबी कृत्रिम र एकपक्षीय
लिपुलेकबारे भारतले भन्यो– नेपालको दाबी कृत्रिम र एकपक्षीय
'गैंडा देख्दा कन्पारो तात्थ्यो, अचेल हेरिरहूँ लाग्छ'
'गैंडा देख्दा कन्पारो तात्थ्यो, अचेल हेरिरहूँ लाग्छ'
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
थप

समाज

अन्जला कोइराला
उमागौरी सहकारी प्रकरणः अन्जलासहित चार जनासँग १–१ करोड रूपैयाँ धरौटी माग
टेलिग्राम बन्द गर्ने निर्णयविरूद्ध सर्वोच्चमा रिट
सर्पदंशका बिरामीलाई प्रहरीले बोकेर अस्पताल पुर्‍याए
चीनको कुनै पनि भागमा आणविक हतियार प्रहार गर्न सक्ने मिसाइल भारतले गर्‍यो परीक्षण
भिसाको उद्देश्य विपरीत नेपालमा बस्दै आएका तीन इन्डोनेसियन नागरिक पक्राउ
प्रहरी जवानको परीक्षामा प्रहरीले समात्यो चार नक्कली परीक्षार्थी

विचार

तुलानारायण साह
गौर घटना गर्माएपछि उपेन्द्र यादवको राजनीति तुलानारायण साह
चेतनाथ आचार्य
ताली पड्काएर बहस गर्ने भिक्षुहरू! चेतनाथ आचार्य
मुराहरि पराजुली
संघीयता महँगो र कल्याणकारी राज्य सस्तो हुन्छ? मुराहरि पराजुली
मञ्जित ढकाल
जलवायु संकटमा अन्तर्राष्ट्रिय न्यायालयको रायः नेपालका लागि कति महत्त्वपूर्ण? मञ्जित ढकाल

ब्लग

सरोजकुमार महतो
म पनि बिदेसिनु र? सरोजकुमार महतो
प्रकाश आचार्य
कमाउन थालेदेखि नै हो पैसाको कमी भएको! प्रकाश आचार्य
द्वारिका प्रसाद घिमिरे
कसरी बच्ने अनलाइन ठगीबाट? यी हुन् २१ उपाय द्वारिका प्रसाद घिमिरे
मोनिका लोहनी
ला, पैसै छैन! मोनिका लोहनी

साहित्यपाटी

रविन न्यौपाने
धन ठुलो कि विद्या? रविन न्यौपाने
हेमराज शर्मा
बिपिन, तिमी अवश्य फर्किनेछौ हेमराज शर्मा
विदुर दाहाल
जेल भित्रको अर्को पाटो! विदुर दाहाल
रत्नाखर काफ्ले
आफ्नाको विष! रत्नाखर काफ्ले

केटाकेटीका कुरा

अनन्य राज सापकोटा
बन्ने नै छ नेपाल! अनन्य राज सापकोटा
अनुस्का सापकोटा
मेरी आमाको दुःख! अनुस्का सापकोटा
दिक्षिता केसी
गाउँ जाने दोस्रो बाटो! दिक्षिता केसी
साईना ढुंगेल
अहिल्यै सबै कुरा थाहा हुन जरुरी छैन! साईना ढुंगेल

पाठक विचार

महिमानसिंह विष्‍ट
सर्वोच्चका शाखा अधिकृत महिमानसिंह विष्टको खण्डन–पत्र महिमानसिंह विष्‍ट
चेतराज जोशी
युवाको आँखामा वनस्पति र पर्यावरण! चेतराज जोशी
प्रकाश विक
फर्किएका खाली हातहरू… प्रकाश विक
सन्दिप पराजुली
विदेशी नागरिकताको 'युद्ध जिते'पछि सामाजिक सञ्जालमा देशप्रेमको ज्वारभाटा! सन्दिप पराजुली

सूचनापाटी

युनिकोडमा टाइप गर्नुहोस् युनिकोडमा टाइप गर्नुहोस्
विनिमय दर विनिमय दर
शेयर बजार शेयर बजार
सुन चाँदि सुन चाँदि
रेडियो सुन्नुहोस् रेडियो सुन्नुहोस्

सम्पर्क
Setopati

Setopati Sanchar Pvt. Ltd. सूचना विभाग दर्ता नंः १४१७/०७६-२०७७ Jhamsikhel Lalitpur, Nepal
01-5429319, 01-5428194 [email protected]
विज्ञापनका लागि 015544598, 9801123339, 9851123339
सोसल मिडिया
Like us on Facebook Follow us on Twitter Subscribe YouTube Channel Follow us on Instagram Follow us on Tiktok
सेतोपाटी
  • गृहपृष्ठ
  • विनिमय दर
  • शेयर बजार
  • सुन चाँदि
  • हाम्रोबारे
  • सेतोपाटी नीति
प्रधान सम्पादक
  • अमित ढकाल
सेतोपाटी टीम
  • हाम्रो टीम
© 2025 Setopati Sanchar Pvt. Ltd. All rights reserved. Site by: SoftNEP