मातृकाप्रसाद कोइरालाको २०४६ सालमा प्रकाशित निबन्ध संग्रह ‘कोशीको कथा’ पुन: प्रकाशित भएको छ। पब्लिकेसन्स नेपालयले आफ्नो 'क्लासिक्स् शृङ्खला' अन्तर्गत संग्रह बजारमा ल्याएको हो।
पहिला प्रतिभा पुरस्कार प्रतिष्ठान, विराटनगरले पटक प्रकाशित गरेको यो पुस्तक लामो समयदेखि बजारमा उपलब्ध थिएन।
किताबका बारेमा दिवंगत लेखक मातृकाप्रसादका छोरा लेखक कमल कोइराला भन्छन्, ‘यो किताब केही समयदेखि बजारमा उपलब्ध थिएन। केही दशकपछि पुस्तकले पाठकसामु आउने बाटो भेटेकोमा मलाई एकदम खुशी लागेको छ।'
कोशी नदीको मानवशास्त्रीय पक्ष उजागर गर्ने यो संग्रहले नदी आसपासका वासिन्दाहरूको कथा भन्छ। 'कोशी उतिबेला बिहारका मानिसका लागि श्राप थियो तर अब वरदान भएको कुरा उनीहरू नै बताउँछन्। कोशीमा धेरै पानी बगिसक्यो तर यी कथाहरू मानवीय दुःखको चित्रण र आशाको खोजीका निम्ति अझै कालजयी छन्,’ कमल भन्छन्।
यस संग्रहका नौवटा निबन्धहरू कोशीको किनार आसपास घुम्छन् र यदाकदा भारतसम्म पुग्छन् जहाँ परिवारसहित राजनैतिक निर्वासनका बखत लेखकको बाल्यकालको महत्वपूर्ण समय गुज्रेको थियो। सात सालका क्रान्तिताका नेपाली कांग्रेसका 'सुप्रिम कमाण्डर' तथा क्रान्तिपछिको गैरराणासरकारका पहिलो प्रधानमन्त्री मातृकप्रसाद कोइराला त सो समयभन्दा अघिदेखि नै साहित्यकारका रूपमा परिचित थिए।
प्रस्तुत पुस्तक कोशी वा पौराणिक कौशिकी नदीवरिपरिका विषयवस्तु र जातिउपर लेखिएका निबन्ध तथा प्रबन्धहरुको सँगालो हो। कतै अन्वेषणात्मक त कतै निजात्मक शैलीमा लेखिएका यी कथ्यहरूले पुराण, विज्ञान, सामाजिक न्याय, राजनीतिदेखी २०११ सालको कोशी (सन्धी प्रकरण) सम्मको विषयलाई समेट्छ।
कोशी सन्धी कोइरालाको राजनैतिक जीवनको सबैभन्दा विवादस्पद पाटो थियो। प्रवासमा होस् या स्वदेशमा, सधैं कोशी सन्निकट रहेका कोइरालाले यसको महत्ता र विभिषीका दुवै देखे। मातृकाप्रसाद कोइरालाद्वारा लिखित ‘कोशीको कथा’, समाजशास्त्रीय तथा राजनैतिक हिसाबले पठनीय छँदै छन् , भाषा र वाङ्मयका दृष्टिकोणले पनि ओजपूर्ण छन्।
नेपालय क्लासिक्स् अन्तर्गत् नेपालय पब्लिकेसन्सले प्रसिद्ध नेपाली लेखकहरूको अप्रकाशित वा आउट अफ प्रिन्ट साहित्यिक कृतिहरू प्रकाशित गर्दै आएको छ। यही शृङखला अन्तर्गत् हालसम्म, नेपालयले ब्रह्मशमशेरको ‘नेपालको महाभूकम्प’, लेखनाथ पौड्यालको ‘कविशिरोमणि रचनावली’ र मंजुलको ‘सम्झनाका पाइलाहरू’ प्रकाशित गरिसकेको छ ।
‘कोशीको कथा’ बजारमा २९५ रुपियाँमा उपलब्ध छ। इ-बुकका रुपमा थुप्रैडटकमबाट किन्न सकिने छ साथै अमेजनमार्फत् विश्वभर उपलब्ध रहेको प्रकाशन गृहले जनाएको छ।
-1746009348.jpg)
