नेपाल सधैं आफ्नो सांस्कृतिक विविधता, लाेभ्याउने परिदृश्य र अग्ला पहाडहरूका लागि परिचित छ। तीमध्ये अन्नपूर्ण क्षेत्र सबभन्दा लोकप्रिय ट्रेकिङ गन्तव्यहरूमध्ये एक हो।
एड्भेन्चर प्रेमीहरूका लागि आधार शिविरमा पुग्नु सपना साकार हुनु हो। मेरो उत्तर अन्नपूर्ण बेस क्याम्प ट्रेक यस्तै एउटा अविस्मरणीय यात्रा थियो, जुन चुनौती, उत्साह र चिरस्थायी सम्झनाहरूले भरिएको थियो।
उत्तर अन्नपूर्ण आधार शिविरको पदयात्रा मेरो काका र उनका साथीहरूले योजना बनाएका थिए। एक युवा साहसीको रूपमा म यस अभियानको हिस्सा हुन पाउँदा रोमाञ्चित भएँ। हाम्रो टोलीमा दस जना सदस्यहरू थियाैँ।
म सबभन्दा कान्छो थिएँ। यद्यपि मैले पहिले पनि विभिन्न पदयात्रा चाहिँ गरिसकेको छु। यो विशेष गरी विशेष थियो। मनोरञ्जनात्मक र जीवन परिवर्तन गर्ने अनुभवहरूले भरिएको थियो। साेचेँ, कान्छाे भएर त के भाे र ! …. ममा उत्साह छ, हिमालसँग मितेरी लाउने चाहना छ, पानीसँग मित्रता गाँस्ने रहर छ।
उत्तर अन्नपूर्ण आधार शिविर समुद्र सतहबाट ४१९० मिटरको उचाइमा मायागढी जिल्लाको बेनी नजिकै अवस्थित छ। कक्षा ११ काे मेरो पहिलो त्रैमासिक परीक्षा पूरा गरेपछि हामी मोटरबाइकमा पोखराका लागि प्रस्थान गऱ्यौं। चुनौतीपूर्ण सडकहरूका बाबजुद अगाडिको यात्राको उत्साहले हामीलाई ऊर्जावान बनाइराख्यो। केही दिन अघि ठूलो भूस्खलनले पोखराको सडक अवरूद्ध भएको थियो। सौभाग्यवश, नेपाली सेना र पुलिसले एकतर्फी बाटो खाली गरेर हामीलाई यात्रा जारी राख्न अनुमति दिएका थिए।
मलाई सधैँ पृथ्वी राजमार्गमा यात्रा गर्न मन पर्छ। मुग्लिङलाई पछाडि छोडेर दमौलीतर्फ लागेपछि सडकहरू शान्त थिए तर दमौली पुगेपछि तिनीहरू क्षतिग्रस्त भए।
पोखरामा पुग्दासम्म हाम्रो शरीर दुखिरहेको थियो। रातको समय भएकाले मुग्लिङमा निकै भीड थियो। कठिन यात्राका बाबजुद हामीले सात घण्टामा करिब २०० किलोमिटर यात्रा गरेर राति १० बजे पोखरामा पुग्यौं। थकित भए पनि हामीलाई थाहा थियो कि हाम्रो साहसिक कार्य भर्खरै सुरू भएको छ। गन्तव्य छ धेरै नै माथि छ।
भोलिपल्ट बिहान हामी बेनी र तातोपानी हुँदै हमखोलातिर यात्रा गर्दै इभी भ्यानमा चाँडै प्रस्थान गऱ्यौँ। झरना, धार्मिक मन्दिर र आश्चर्यजनक प्राकृतिक दृश्यहरूले भरिएको यो यात्रा लाेभलाग्दाे थियो नै। नेपालको सौन्दर्य साँच्चै अद्वितीय र अतुलनीय छ। बेनी जाने बाटोमा हामीले धेरै झरनाहरूको आनन्द उठायाैँ। थकित शरीर पनि ती प्राकृतिक छटाकाे आकर्षकले हराउँदाे रहेछ। मैले प्रत्यक्ष अनुभव गरेकै हुँ।
बेनी पुगेपछि म धेरै खुसी भएँ किनकि यो मेरो पहिलो भ्रमण थियो।
बेनीमा एक घण्टा बिताएपछि हामी मुस्ताङ जाने त्यही बाटो पछ्याउँदै नार्चाङतर्फको यात्रा जारी राख्यौँ। हमखोलातिर जाँदै गर्दा हामी सुन्दर दृश्यहरूद्वारा मोहित भयौँ। बाटाेमै पर्ने जलविद्युत स्टेशनहरूको उपस्थिति देखेर चकित भयौँ।
लामो पैदल यात्रापछि हामी अत्यन्त थकित महसुस गर्दै राति ९ बजे हमखोला पुग्यौँ। चिसो मौसमले हामीलाई चिस्याउँदै थियाे।
अगाडिको पदयात्रा तयारी गर्न रातको राम्रो निद्रा आवश्यक थियो। ६:३० बजे हामीले यात्रा सुरू गर्यौं। मौसम बादल र चिसो थियो। हाम्रो पहिलो स्टप ३१६० मिटरको उचाइमा अवस्थित साधिकारखा थियो। बाटोको सुरम्य दृश्यले हामीलाई मोहित बनायो। बाटाेमै चिया र कफीको आनन्द लिएपछि हामीले आफ्नो यात्रा पुनः सुरू गऱ्यौँ।
साधिकारखाबाट हामी ३५५१ मिटरमा अवस्थित भुस्केट मेलातिर गयौँ। बाटोमा हामीले ‘फुटफुट झर्ना’ नामक एउटा आश्चर्यजनक झर्नाको सामना गर्यौं।
भुस्केट मेलामा हामी ४०५० मिटरमा रहेको पञ्चकुण्ड तालतिर अघि बढ्नुअघि खाजा खानका लागि रोक्यौँ। हामी पञ्च कुण्ड तालमा पुग्यौँ, चिसो भइसकेको थियो।
हल्का वर्षाका कारण तापक्रम अझ घटेको रहेछ। त्यस रात हामीले तातो राख्नका लागि क्याम्पफायर जलाएका थियौँ। गीत गाउन र साथीहरूसँग कथाहरू गर्नाले गर्नाले यात्रालाई अझ स्मरणीय बनायो तर रात बढ्दै जाँदा भारी वर्षाले हाम्रा तम्बुहरू भिजाएको थियो।
हामीले हिमस्खलनको पनि अनुभव गर्यौं र हिउँ पग्लिने र तालमा खस्ने चर्को आवाज डरलाग्दो र विस्मयकारी दुवै थियो। त्याे दृश्य डरलाग्दाे अवश्य थियाे।
हामी ४:३० बजे उठेका थियौं । चिसोमा काँपेका थियौं तर बेस क्याम्पमा पुग्न हाम्रो उत्साहले हामीलाई जारी राख्यो। तातो पानी पिएपछि हामी अन्तिम आरोहणका लागि प्रस्थान गऱ्यौँ। बाटो ठाडो र चट्टानी थियो, जसले आरोहण गर्न गाह्रो बनायो। लगभग एक घन्टापछि हामी अन्ततः ४१९० मिटरको उचाइमा उत्तरी अन्नपूर्ण बेस क्याम्पमा पुग्यौं।
एउटा ठूलो आनन्दले मन त्यसै पुलकित भएकाे थियाे। मैले मेरो सपना पूरा गरेको थिएँ।
हामीले अनगिन्ती तस्विरहरू लियाैँ। प्रविधिकाे फाइदाका कारण ती यात्रा सधैँ ताजा हुने नै छन्। धन्य प्रविधि मेराे मनले भन्याे! वरपरको भव्य छटाकाे प्रशंसा गऱ्यौँ। व्यक्तिगत रूपमा जब म कुनै पहाड देख्छु वा त्यसको नजिक पुग्छु, म भावनात्मक सम्बन्ध महसुस गर्छु।
नेपाली संस्कृतिमा पहाडहरूलाई प्रायः पवित्र मानिन्छ, जसले हामीलाई हाम्रा पुर्खाहरू र निधन भएका प्रियजनहरूको सम्झना गराउँछ। अग्ला चुचुराहरू हेर्दै, मैले भविष्यमा एउटा हिमाल चढ्ने तीव्र इच्छा महसुस ग । आधार शिविरमा पुग्ने सङ्घर्षले हाम्रो सफलतालाई अझ फलदायी बनायो।
बेस क्याम्पबाट हामीसँग माउन्ट निलगिरी (६१९० मिटर) माउन्ट हिमचुली (६४४१ मिटर) र माउन्ट अन्नपूर्ण दक्षिण ( ७२९१ मिटर) को लाेभ्याउने दृश्य हाम्रा आँखा अगाडि विराजमान थिए। त्यस क्षणमा, मैले साँच्चै यो भनाइ बुझें, 'आमा र मातृभूमि स्वर्गभन्दा महान् छन्।'
यद्यपि मैले एउटा चिन्ताजनक वास्तविकता पनि देखेँ- पहाडहरूमा उल्लेखनीय रूपमा कम हिउँ परेको थियो र कालो चट्टानहरू (काला पत्थर) का ठूला टुक्राहरू देखिन्थे। यो ग्लोबल वार्मिङ र हिमालयमा यसको प्रभावको स्पष्ट सङ्केत थियो। यसका बाबजुद पनि बेस क्याम्पमा पुगेपछि म निकै खुसी भएँ। यो मेरो दोस्रो पदयात्रा थियो तर यो अहिलेसम्मकै सबैभन्दा चुनौतीपूर्ण र स्मरणीय थियो। हामीले भोगेका प्रत्येक कठिनाइ अन्ततः सार्थक भयो।
आधार शिविरबाट हाम्रो शिविरस्थलमा फर्किएपछि हामीले फोटो खिचेर आनन्दका साथ नाँच्दै पञ्चकुण्ड तालको प्राकृतिक सौन्दर्यको आनन्द उठायाैँ। हामीले अनगिन्ती सम्झनाहरू सिर्जना गर्यौं जुन शब्दहरूमा कैद गर्न म असमर्थ छु। दिउँसोको खाना खाएपछि हामी बिहान १० बजे हमखोलामा अवतरण गर्न थाल्यौँ। फर्कने यात्रा सजिलो भए पनि हामीले सतर्क रहनुपर्ने थियो।
दुर्भाग्यवश, ममाथि एउटा ठूलो चट्टान खस्यो र आफै घाइते भएँ। यद्यपि मेरा साथीहरूले तुरून्तै पट्टी र औषधि लगाए, जसले दुखाइ कम गर्न मद्दत गऱ्यो। उनीहरूको मायाले मलाई एकताको साँचो शक्तिको अनुभूति गरायो- जब हामी एकसाथ उभिन्छौँ। हामी कुनै पनि अवरोधलाई पार गर्न सक्छौँ।
हमखोला पुगेपछि हामीले त्यहाँ रात बिताएका थियौँ। भोलिपल्ट बिहान हामी तातोपानीमा जीपमा गयौँ , जुन प्राकृतिक तातो स्प्रिङ्गहरूका लागि प्रसिद्ध ठाउँ हो। तातो स्प्रिङमा नुहाउनु अविश्वसनीय रूपमा आरामदायी थियो। यसले हाम्रो थकित शरीरलाई शान्त बनाइदियाे। स्थानीय संस्कृति, खाना र आतिथ्यको अनुभवले हाम्रो साहसिक कार्यमा अर्को समृद्ध आयाम थपेको थियाे।
भोलिपल्ट बिहान काठमाडौँ फर्कनुअघि हामी पोखरामा थप एक रात बस्याैँ।
यात्रा समाप्त हुँदै जाँदा मैले हरेक क्षणको सम्झना गरेँ-चुनौतिपूर्ण मार्गहरू, अवर्णनीय दृश्यहरू, चिसा रातहरू र क्याम्पफायरको न्यानोपन।
यो साँच्चै एउटा अविस्मरणीय अनुभव थियो !
यो पदयात्रा केवल शारीरिक यात्राभन्दा बढी, यो धैर्य, सामूहिक कार्यकाे पाठ थियो। उत्तर अन्नपूर्ण बेस क्याम्प ट्रेक सधैँ मेरो जीवनको सबैभन्दा स्मरणीय साहसिक कार्यहरू मध्ये एक रहने छ। अब म नेपालको हिमालयमा अर्को रोमाञ्चक पदयात्रा सुरू गर्न उत्सुकतापूर्वक पर्खिरहेको छु।
यात्राले शरीरलाई बलियो मात्र बनाउँदैन तर आत्मालाई पनि उकास्छ। पहाड, नदी, झरना र बाटोमा भेट्ने अद्भुत स्थानीय मानिसहरूले यात्रालाई अझ विशेष बनाउँछ। यदि तपाईं पदयात्रा गर्ने विचार गर्दै हुनुहुन्छ भने उत्तर अन्नपूर्ण बेस क्याम्प पदयात्रा एउटा उत्कृष्ट विकल्प हो।
अन्त्यमा म पर्यटनसम्बन्धी एउटा महत्त्वपूर्ण कुरा उजागर गर्न चाहन्छु। अधिकांश मानिसहरू कास्कीको अन्नपूर्ण आधार शिविरसँग परिचित छन् तर उत्तर अन्नपूर्ण आधार शिविर (अन्नपूर्ण प्रथम) को बारेमा थोरैलाई मात्र थाहा छ, जुन ऐतिहासिक रूपमा पहिलो पटक स्थापना भएको थियो। यसको महत्त्वको बावजुद, यो पृथक र अपेक्षाकृत अज्ञात रहेको छ।
यो मार्ग आश्चर्यजनक झरना र भव्य पञ्चकुण्ड तालको घर हो। याे मार्ग अन्वेषण गर्न लायक, यात्राका क्रममा मान्छेले चाहने यावत कुराहरूकाे भण्डार भन्दा पनि अत्युक्ति नहाेला।
यदि तपाईं झरना मन पराउनुहुन्छ र अद्वितीय ट्रेकिङ अनुभव खोज्नुहुन्छ भने म यो ट्रेकलाई अत्यधिक सिफारिस गर्दछु!
