मल्लराजा सिद्धिनरसिंहले लेखेका ३२ गीत कृष्णमन्दिर अगाडिको कात्तिक डबलीमा सुनाइँदैछ।
ज्याः पुन्हिःको अवसरमा कात्तिक नाच संरक्षण समितिले बिहिबार उक्त गीत सुनाउने कार्यक्रम आयोजना गरेको हो।
यी गीतमध्येका ३१ गीत मल्लकालीन पौवाचित्रमुनि कुदिएका छन्। यो चित्र पनि कृष्णमन्दिरमा देखाइएको छ। एउटा भने चल्तीको हो। त्यसमा मेघ मल्हार पर्छ जुन दाफा खलःमा बजाइन्छ।
सिद्धिनरसिंहका गीतको अन्त्यमा ‘सिद्धिनरसिंह’ लेखिएको हुन्छ। यसैले पनि चिन्न सजिलो भएको अन्वेषक छत्रमान कायस्थ बताउँछन्। उनका अनुसार यी गीत १८ रागमा लेखिएका छन्।
तीमध्ये पानी पार्न गाइने मेघराग र आगो बाल्न गाइने दीपक राग पनि पर्छ। यस्तै ऋतुअनुसारका गीत पनि छन्। पौवामा भने कृष्ण र त्यहाँका राजकीय परिवारको चित्रण छ।
यिनले मुगल शैलीको पहिरन लगाएका छन्। कृष्णको रगंसमेत कालो देखाइएको छ। जबकि हिन्दु परम्परामा निलो देखाइन्छ। यसले मैथली सभ्यताको प्रभाव बताउँछ। चित्रमा लुगाको बाहिर पारदर्शी झुल लगाएको जस्तो देखिन्छ। गीत र तस्बिरमा महिला पनि त्यस समयमा स्वतन्त्र भएको बुझिन्छ। श्रृतिपरम्पराबाट हस्तान्तरण हुँदै आएका यी गीत यसरी नै वर्षौंदेखि कृष्णमन्दिर अगाडिको डबलीमा बजाइँदै आएको छ। तर सरकारबाट उचित सहयोग नपुग्दा त्यसलाई निरन्तरता दिन गाह्रो भइरहेको भजन खलःका सदस्यहरू बताउँछन्।
यता श्रृतिपरम्पराबाट हस्तानतरण हुने क्रममा त्रुटी भएकाले सच्चाएर गाउँनपर्ने अन्वेषक कायस्थ बताउँछन्। गीत र पौवासँगै राजा सिद्धिनरसिंहका छोरा श्रीनिवास मल्लको सिंहआसन पनि प्रदर्शनका लागि राखिएको छ।
यो पनि हेर्नुहोस् :
मल्लराजा सिद्धिनरसिंहका ४०० वर्ष पुराना गीत
-1746009348.jpg)
