कोरोना महामारीबीच पनि गाईजात्रा सम्पन्न (फोटो फिचर)

नारायण महर्जन

उपत्यकाका विभिन्न स्थानमा गाई जात्रा सम्पन्न भएको छ। कोरोना महामारीको सन्त्रासबीच पनि परम्पराको जगेर्ना गर्दै मंगलबार जात्रा भएको हो।

कीर्तिपुर र भक्तपुरमा सम्पन्न जात्रामा तुलनात्मक रुपमा भिड भक्तपुरमा धेरै थियो। कीर्तिपुरका जात्रामा साना केटाकेटी गाई, जोगी लगायत रमाइला पात्र बनेर हिँडे। जात्राका अन्य विधि भने गरिएन। कीर्तिपुरकै पाँगामा भने जात्रा भयो। जात्राक्रममा एउटै टोलमा करिब ४५ मिनेट जस्तो रमाइला कार्यक्रम हुने भए पनि यो पटक करिब २ मिनेट मात्रै गरियो।

यता भक्तपुरमा भने गाईजात्राका प्रायः विधिहरू गरिए। पहिलेको तुलनामा तहाःमचा (पराल र तासको कपडा बेरेर बनाइएका गाईको आकृति) भने कम थिए। यसलाई भैरवले नेतृत्व गर्दै डाेर्याउँछन्। न्यातपोलस्थित यःसिखेलमा कार्यक्रम गर्दै समापन गरिन्छ। त्यसपछि, त्यसलाई नजिकैको खोलामा लगेर बगाइन्छ। ती सबै काम गर्न पहिले बेलुकी अबेरसम्म लाग्थ्याे भने यो पटक चाँडै समापन भयो।

वर्षभरी दिवंगत भएका आत्माको शान्तिको कामना गर्दै गाईजात्रा मनाइँदै आएको छ। यसलाई सापारु पनि भनिन्छ।

नेपाली समाजमा सापारु व्यंग्य गर्ने दिनको रूपमा समेत परिचित छ। सापारुमा नेवाः समुदायमा पितृगणको सम्झनामा गाईको रूप धारण गरी टोलटोल घुमाइने गरिन्छ। यस दिन भजन कीर्तन पनि हुन्छ।

भाद्र शुक्ल प्रतिपदा अर्थात जनै पूर्णिमाको भोलिपल्ट यो पर्व मनाइँदै आएको छ। राजा प्रताप मल्लले पुत्रशोकले विह्वल भएकी आफ्नी रानीको मन शान्त बनाउन यो परम्परा सुरू गरेको जनविश्वास छ।