दक्षिण एसियाका तीन मुलुकको राजधानीमा पछिल्लो तीन दिनयता लगातार विस्फोटका घटना भइरहेका छन्।
सबभन्दा पहिला भारतको राजधानी दिल्लीमा सोमबार साँझ कार विस्फोट भयो। उक्त घटनामा १३ जनाको मृत्यु भएको छ भने २१ जना घाइते छन्।
त्यसको भोलिपल्ट मंगलबार दिउँसो पाकिस्तानको राजधानी इस्लामाबादमा आत्मघाती बम विस्फोट भयो, जसमा कम्तिमा १३ जनाको ज्यान गएको छ।
भारत र पाकिस्तानमा भएको विस्फोटलाई निरन्तरता दिँदै मंगलबार नै बंगलादेशको राजधानी ढाकामा शृंखलाबद्ध बम विस्फोट र आगजनीका घटना भए।
सन् १९४७ सम्म एकीकृत रहेका यी तीन मुलुकमा एक दिन बिराएर विस्फोटन हुनु संयोग मात्र हो कि कुनै कनेक्सन छ भन्नेबारे अहिले अन्तर्राष्ट्रिय चासोको विषय बनेको छ।
दिल्ली विस्फोट
अहिलेसम्मको अनुसन्धानबाट दिल्लीको ऐतिहासिक लाल किल्ला नजिकै सोमबार साँझ करिब ७ बजे भएको विस्फोटको सम्बन्ध आतंकवादी योजनासँग देखिएको छ।
भारतीय अखबार 'हिन्दुस्तान टाइम्स' का अनुसार विस्फोटमा प्रयोग भएको कार जम्मु–कश्मीरको पुलवामा निवासी डा. उमर उन नबीले चलाइरहेको अनुसन्धानबाट खुलेको छ।
दिल्लीका विभिन्न भागको सिसिटिभी फुटेज जाँच गर्दा उक्त कारलाई सोमबार बिहान साढे ७ बजेतिर फरिदाबादको अस्पताल बाहिर देखिएको अनुसन्धान अधिकारीहरूले बताएका छन्।
त्यसपछि ८ बजेर ४ मिनेट जाँदा भद्रपुर टोल प्लाजा हुँदै त्यो कार दिल्ली प्रवेश गरेको थियो।
त्यसको १६ मिनेटपछि ओख्ला औद्योगिक क्षेत्रको पेट्रोल पम्प नजिक रहेको सिसिटिभीले उक्त कारको दृश्य कैद गरेको छ, जसमा उमर मास्क लगाइरहेका देखिन्छन्।
फरिदाबादबाट दिल्ली प्रवेश गरेको त्यो कार सहरका विभिन्न भागमा घुमिरहन्छ र दिउँसो साढे २ बजेतिर दिल्लीको मुख्य केन्द्र कनटप्लेसको भित्री भागमा गुडिरहेको पाइन्छ। विस्फोटका लागि बढी भिडभाड हुने साँझको समय प्रतीक्षा गरिएको हुनसक्ने आशंका अनुसन्धान अधिकारीहरूले गरेका छन्।
कनटप्लेसबाट चाँदनी चोकस्थित गौरीशंकर मन्दिर पुगेको र त्यहाँबाट सुनहरी मस्जिदको पार्किङमा करिब तीन घन्टा पार्क गरिएको अनुसन्धान अधिकारीहरूले बताएका छन्।
करिब सवा ३ देखि साढे ६ बजेसम्म सुनहरी मस्जिदमा पार्क गरेर राखिएको त्यो कार त्यसपछि लाल किल्लातर्फ बढेको सिसिटिभी फुटेजमा देखिएको छ।
सिसिटिभीमा देखिएका सबै दृश्यमा उमर कारभित्रै रहेको 'टाइम्स अफ इन्डिया' ले जनाएको छ।
अनुसन्धान अधिकारीका अनुसार विस्फोट हुनुभन्दा करिब २५ मिनेट अगाडि त्यो कार दिल्लीको व्यस्त बजार चाँदनी चोक प्रवेश गर्छ। त्यसपछि दिल्लीको प्रमुख ऐतिहासिक स्थल लाल किल्लाको गेट नम्बर १ अगाडि रोकिन्छ। त्यही ठाउँमा ६ बजेर ५० मिनेट जाँदा उक्त कार विस्फोट भएको थियो।
अधिकारीहरूले हजारवटा सिसिटिभी क्यामराको दृश्य केलाएर विस्फोट भएको कारको यो रूट पत्ता लगाएका हुन्।
ग्राफिक्स स्रोत: टाइम्स अफ इन्डिया
'सोमबार बिहान त्यो कार हरियाणाको फरिदाबादमा देखिनु र केही दिनअघि फरिदाबादमा फेला परेको ठूलो परिमाणको विस्फोटक पदार्थसँग डा. उमरको सम्बन्ध जोडिनुले यो घटनालाई आतंकवादी योजनासँग जोड्छ,' अनुसन्धान अधिकारीहरूलाई उद्धृत गर्दै टाइम्स अफ इन्डियाले लेखेको छ।
फरिदाबादमा २९ सय किलो एमोनियम नाइट्रेट लगायत अन्य विस्फोटक पदार्थ फेला परेको घटनामा दुई जना व्यक्ति पक्राउ परेका छन्। उनीहरू डा. मुजम्मिल शाकिल र अदिल अहमद हुन्। डा. मुजम्मिल शाकिल पनि पुलवामाकै हुन्।
फरिदाबादमा विस्फोटक पदार्थ फेला परेको घटनापछि नै उमर बेपत्ता थिए।
'आफ्ना दुई जना साथी पक्राउ परेपछि उनले विस्फोट गर्ने योजना बनाएको देखिन्छ,' एक प्रहरी अधिकारीले भने, 'उमर त्यसपछि हराएका थिए। यसबाट आत्मघाती आक्रमण भएको हुनसक्छ भन्ने अनुमान बलियो बनेको छ।'
हरियाणा प्रहरीले पनि डा. उमरलाई फरिदाबादबाट बरामद गरिएको २९ सय किलो विस्फोटक पदार्थसँग जोडिएको मुख्य अभियुक्तका रूपमा पहिचान गरेको छ। उनी तीन वर्षदेखि अल-फलाह मेडिकल कलेज, फरिदाबादमा कार्यरत थिए, जहाँ मुजम्मिल शाकिल पनि काम गर्थे।
पक्राउ परेका अर्का डाक्टर अदिल अहमद अनन्तनाग मेडिकल कलेजका पूर्ववरिष्ठ रेसिडेन्ट हुन्। उनले पनि उमरसँगै मिलेर लाल किल्ला विस्फोटको योजना बनाएको बताइएको छ।
प्रारम्भिक विवरणअनुसार उमर र शाकिलले फरिदाबादको धौज गाउँमा दुईवटा कोठा भाडामा लिएका थिए। एउटाको मासिक भाडा १२ सय थियो भने अर्कोको १४ सय। उनीहरूले दुई–दुई महिनाको अग्रिम भाडा जम्मा गरी त्यहाँ विस्फोटक पदार्थ भण्डारण गरेका थिए।
यसबीच जम्मु–कश्मीर प्रहरीले पनि पछिल्ला पाँच दिनदेखि विभिन्न स्थानमा छापा मारी छ जनालाई पक्राउ गरेको छ। पक्राउ पर्नेमा उमर उन नबीका तीन जना आफन्त पनि छन्।
इस्लामाबाद विस्फोट
पाकिस्तानको राजधानी इस्लामाबादमा मंगलबार दिँउसो १२:३९ बजे भएको आत्मघाती विस्फोटमा १२ जना मारिएका छन् भने २७ जना घाइते छन्।
आन्तरिक मामिला मन्त्री मोहसिन नकभीले उक्त विस्फोट अदालत लक्षित रहेको बताए। अदालतभित्र प्रवेश गर्न नसकेपछि बाहिरै विस्फोट गरिएको उनको भनाइ छ।
'आक्रमणकारी अदालत बाहिर १२ मिनेट बसे। सुरूमा भित्र प्रवेश गर्ने प्रयास गरे तर नसकेपछि प्रहरीको गाडीलाई लक्ष्य गरेका थिए,' उनले भने।
मन्त्री नकभीले अनुसन्धान भइरहेको र घटनामा संलग्नको छिट्टै पहिचान गर्ने पनि बताएका छन्।
ढाका विस्फोट
बंगलादेशको राजधानी ढाकामा पनि मंगलबार शृंखलाबद्ध बम विस्फोट र आगजनीका घटना भए। यसले सहर आतंकित बनेको छ।
त्यहाँ सार्वजनिक यातायात, धार्मिक स्थल तथा सरकारी कार्यालय लक्षित विस्फोट र आगजनी भएको बंगलादेशी अनलाइन 'द डेली स्टार' ले जनाएको छ।
डेली स्टारले ढाका प्रहरीलाई उद्धृत गर्दै मंगलबार ११ ठाउँमा विस्फोट भएको उल्लेख गरेको छ। ती विस्फोटमा घरेलु तरिकाले बनाइएको 'क्रुड बम' प्रयोग भएको पनि प्रहरीले जनाएको छ।
मंगलबार बिहान ३:४५ बजे अन्तरिम सरकार प्रमुख मोहम्मद युनुसले स्थापना गरेको ग्रामीण बैंकको मुख्यालयअगाडि पहिलो विस्फोट भएको थियो। त्यति बेला दुई जना व्यक्ति मोटरसाइकलमा आएको र बम फ्याँकेर फरार भएको प्रहरीको भनाइ छ।
त्यसपछि बिहानै माछा तथा पशुपालन सल्लाहकार फरिदा अख्तरसँग सम्बन्धित व्यवसायिक संस्था 'प्रवर्तन' मा अर्को बम आक्रमण भएको थियो।
त्यस्तै, बिहान साढे ७ बजे धानमण्डीस्थित इब्न सिन्हा अस्पताल र मिडास सेन्टर वरपर चारवटा बम प्रहार गरिए।
साँझदेखि राति सम्म ढाकाका विभिन्न स्थानमा थप विस्फोट भएका थिए। अन्तिम आक्रमण राति ११ बजेतिर बंगला मोटरस्थित नेसनल सिटिजन पार्टी (एनसिपी) कार्यालयमा भएको थियो, जसमा एक सर्वसाधारण सामान्य घाइते भएका छन्।
घटनास्थलबाट एउटा नफुटेको बम बरामद गरिएको छ भने पाँच जना शंकास्पद व्यक्तिलाई पक्राउ गरिएको छ।
यसअघि शुक्रबार पनि काक्राइलस्थित सेन्ट मेरी क्याथेड्रल र मोहम्मदपुरमा रहेका धार्मिक आवासमा बम फ्याँकिएको थियो। त्यसै दिन बिहान शाहजादपुर र मेरूल बड्डामा दुई बस जलाइएको र राति धानमन्डीमा अर्को बसमा आगजनी भएको प्रहरीको विवरणमा उल्लेख छ।
घटनापछि ढाका महानगर प्रहरीले प्रमुख सरकारी निकाय वरिपरि सभा–जुलुसमा प्रतिबन्ध लगाएको छ।
नोभेम्बर १३ मा पूर्वप्रधानमन्त्री शेख हसिनाविरूद्धको मुद्दाको फैसला मिति तय छ। त्यसअघि सुरक्षा अझ कडा पारिएको बताइएको छ। प्रहरी मुख्यालयले सबै थानालाई गस्ती र निगरानी बढाउन निर्देशन दिएको छ।
यी घटनापछि ढाका मात्र होइन, देशभरका महत्त्वपूर्ण संरचनामा सुरक्षा कडा पारिएको छ। रेल्वे, धार्मिक स्थल, विद्यालय र अस्पतालहरूमा विशेष निगरानी सुरू गरिएको छ।