गजामा झन्डै दुई वर्षदेखि जारी युद्ध अन्त्यका लागि इजिप्टमा सोमबारदेखि अप्रत्यक्ष वार्ता जारी छ।
अमेरिका, कतार, इजिप्ट र टर्कीको मध्यस्थतामा इजिप्टको शाम एल शेखमा सोमबार साँझदेखि इसराइल र हमासबीच अप्रत्यक्ष वार्ता सुरू भएको हो।
वार्ता मंगलबार पनि जारी रहने अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमहरुले जनाएका छन्।
दुई वर्षअगाडि आजकै दिन हमासले इसराइलमा आक्रमण गरी नेपालका १० जनासहित १ हजार २ सय जनाको हत्या गरेको थियो।
त्यस्तै विपिन जोशीसहित २५१ जनालाई बन्धक बनाएर गजा पुर्याएको थियो। तीमध्ये अझै ४८ जना हमासको बन्धकमा छन्। कम्तिमा २० जना जिवित रहेको अनुमान छ।
हमासले आक्रमण गरेको दुई वर्ष पुगेको दिनमै शान्ति वार्ता निष्कर्षमा पुर्याउने तयारी रहेको भनेर बिबिसीले लेखेको छ।
इजिप्टको सरकारी समाचार संस्था अल कहरा न्युजले वार्ता सकारात्मक दिशातर्फ उन्मुख रहेको जनाएको छ।
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले पनि हमास शान्तिका लागि सहमत हुने विश्वास व्यक्त गरेका छन्।
गजामा शान्ति स्थापनाका लागि ट्रम्पले २० बुँदे प्रस्ताव राखेका छन्। गत मंगलबार न्युयोर्कमा संयुक्त राष्ट्रसंघको महासभाबीच भएको साइडलाइन वार्तामा ट्रम्पले उक्त प्रस्ताव इसराइली प्रधानमन्त्री बेन्जमिन नेतन्याहूसमक्ष राखेका थिए।
पछि ह्वाइट हाउसमै बोलाएर ट्रम्पले नेतन्याहूसँग गजामा युद्ध अन्त्यबारे छलफल गरेका थिए। छलफलपछि नेतन्याहुले ट्रम्पले राखेको प्रस्तावमा आफू सहमत रहेको बताएका थिए। ट्रम्पले शुक्रबार गजामा आक्रमण नगर्न पनि नेतन्याहूलाई निर्देशन दिएका थिए। तर त्यसयता एक सय जनाभन्दा बढी मानिसहरू इसराइली आक्रमणमा मारिएको भनेर अमेरिकी टेलिभिजन नेटवर्क सिएनएनले उल्लेख गरेको छ।
ट्रम्पले राखेको प्रस्तावमा गजामा तत्काल युद्ध अन्त्य गर्ने, हमासले जिवित र मृत सबै बन्धकहरूलाई ७२ घन्टाभित्र छाड्ने प्रस्ताव छ। त्यस अवधिभर इसराइले गजामा जमिन र आकाश दुवैतर्फको आक्रमण रोक्नुपर्ने प्रस्ताव छ। साथै ४८ घन्टाभित्र गजाबाट इसराइली सेना फिर्ता हुनुपर्ने प्रस्ताव पनि ट्रम्पले राखेका छन्।
जिवित र मृतक बन्धकहरूको बदलामा इसराइलले आजीवन काराबास तोकिएका २५० जना प्यालेस्टिनी र २०२३ को अक्टोबर ७ मा पक्राउ परेका १७०० गजावासीलाई जेलमुक्त गर्ने प्रस्ताव छ।
त्यस्तै हमासले छाड्ने एक जना मृतक बन्धकको बदलामा इसराइलले १५ जना मृतक प्यालेस्टिनीको शव पनि हमासलाई हस्तान्तरण गर्नुपर्ने प्रस्ताव छ।
सिएनएनका अनुसार हमासले युद्धविरामका सर्तहरूमा आंशिक सहमति जनाएको छ।
उसले निःशस्त्रीकरण र गजाको सत्ता सञ्चालनमा भूमिका नखेल्ने भन्ने सर्तमा असहमति जनाएको छ। त्यस विषयमा सहमतिका लागि मंगलबार छलफल जारी रहने छ।
यस्तो छ ट्रम्पले प्रस्ताव गरेका २० बुँदा
१. गाजालाई आतंकमुक्त र चरमपन्थी गतिविधिबाट मुक्त क्षेत्र बनाइनेछ।
२. गाजाको पुनर्निर्माण गाजावासीको हितका लागि गरिनेछ।
३. दुवै पक्षले सहमति गरे युद्ध तुरुन्त अन्त्य गरिनेछ।
- इसराइली सेना सहमत रेखासम्म फिर्ता हुनेछ र बन्धक मुक्त गर्ने तयारी हुनेछ।
यस अवधिमा सबै सैन्य कारबाही हवाई र जमिनबाट हुने आक्रमण रोकिनेछ।
४. इसराइले प्रस्ताव स्वीकृत गरेको ७२ घण्टा भित्र सबै बन्धकहरू फिर्ता गरिनेछन्।
५. सबै बन्धक फिर्ता भएपछि इसराइलले २५० आजीवन कैदी र १७०० गाजावासी बन्दीलाई मुक्त गर्नेछ।
-यीमध्ये अक्टोबर ७, २०२३ पछि पक्राउ परेका महिला र बालबालिका पनि हुनेछन्।
-प्रत्येक मृत इसराइली बन्धकको सट्टा १५ जना मृत गाजावासीका शव फिर्ता गरिनेछ।
६. बन्धक फिर्ता भएपछि हमासका सदस्यहरूलाई आममाफी दिइनेछ।
-जसले शान्तिपूर्ण सहअस्तित्व स्वीकार गर्छन् र हतियार बुझाउँछन्, तिनीहरूलाई माफी दिइनेछ।
-जो गाजाबाट बाहिर जान चाहन्छन्, उनीहरूलाई सुरक्षित बाटो दिइनेछ।
७. सम्झौता स्वीकृत भएपछि तुरुन्तै गाजामा पूर्ण मानवीय सहायता पठाइनेछ।
८. सहायता वितरण संयुक्त राष्ट्रसंघ र अन्य अन्तर्राष्ट्रिय निकायमार्फत हुनेछ।
९. गाजाको शासन अस्थायी रूपमा एक प्राविधिक (टेक्नोक्र्याटिक) प्यालेस्टिनी समितिले गर्नेछ।
१०. यो समितिको निगरानी ‘बोर्ड अफ पिस’ नामक अन्तर्राष्ट्रिय निकायले गर्नेछ।
-यो निकायको नेतृत्व र अध्यक्षता डोनाल्ड ट्रम्पले गर्नेछन्।
-अन्य सदस्यहरूमा राष्ट्र प्रमुखहरू र पूर्व बेलायती प्रधानमन्त्री टोनी ब्लेयर पनि रहनेछन्।
११. ‘बोर्ड अफ पिस’ ले गाजाको पुनर्निर्माणका लागि आर्थिक र संस्थागत ढाँचा बनाउनेछ।
१२. ट्रम्पले गाजाको आर्थिक विकासका लागि विशेष योजना घोषणा गर्नेछन्। यो योजना मध्यपूर्वका सफल आधुनिक सहरहरू विकास गर्न सहयोग गरेका विशेषज्ञहरूको टोलीले तयार गर्नेछ।
१३. गाजामा विशेष आर्थिक क्षेत्र (स्पेसल इकोनोमिक जोन) स्थापना गरिनेछ।
१४. कसैलाई गाजाबाट जबरजस्ती निकालिने छैन।
-जो बाहिर जान चाहन्छन्, उनी स्वतन्त्र हुनेछन् र फर्किन पनि स्वतन्त्र हुनेछन्।
-मानिसहरूलाई गाजामा बस्न र राम्रो भविष्य निर्माण गर्न प्रोत्साहित गरिनेछ।
१६. हमास र अन्य समूह शासनमा सहभागी हुन पाउने छैनन्।
-प्रत्यक्ष वा अप्रत्यक्ष कुनै रूपमा शासनमा उनीहरूको भूमिका रहने छैन। सबै सैन्य, आतंक र आक्रमण संरचना जस्तै सुरुङ र हतियार कारखाना — नष्ट गरिनेछ।
-गाजाको निरस्त्रीकरण प्रक्रिया हुनेछ।
१७. क्षेत्रीय साझेदार देशहरूले हमास र अन्य समूहले सम्झौता पालन गर्छन् भन्ने सुनिश्चित गर्ने ज्ञारेन्टी दिनेछन्।
१८. संयुक्त राज्य अमेरिका, अरब र अन्तर्राष्ट्रिय साझेदारहरूसँग मिलेर अस्थायी अन्तर्राष्ट्रिय स्थायित्व बल (आइएसएफ) स्थापना गर्नेछ।
-यो बल तुरुन्तै गाजामा पठाइनेछ, जसले फिलिस्तीनी प्रहरीलाई तालिम र सहयोग प्रदान गर्नेछ।
-यो बलले जोर्डन र इजिप्टसँग परामर्श गर्दै काम गर्नेछ।
१९. इसराइलले गाजालाई न कब्जा गर्नेछ न आफ्नो भूभागमा मिलाउनेछ।
-आइएसएफले स्थायित्व कायम गरेपछि इस्रायली सेना चरणबद्ध रूपमा फिर्ता हुनेछ।
-फिर्ती तालिका र मापदण्ड आइएसएफ, आइडिएफ, ग्यारेन्टर देशहरू र अमेरिकाबीच सहमतिपूर्वक तय गरिनेछ।
२०. यदि हमासले प्रस्ताव ढिलो गर्छ वा अस्वीकार गर्छ भने पनि सहायता र पुनर्निर्माण अघि बढ्नेछ।
-1746009348.jpg)
