तिम्रा बालापनका लुगा बुन्ने हातहरू
अब थाकेका छन्, चाउरीले भरिएका छन्
तर याद छ तिमीलाई
कसरी उनले रातै झलझली आँखाहरूले
तिमीलाई रुवाएर निद्रामा पठाएकी थिइन्
कतै भेट्यौ भने सम्झनू
उनी मेरी आमा हुन्
चाउरी परेको निधारमा
अझै पनि सपनाको खेती गर्छिन्
म उनलाई सोध्छु-
अनि अब के बाँकी छ आमा?
उनी भन्छिन्-
बाँच्ने रहर बुढो रूखजस्तै छ
जो आँधीमा उभिएको छ।
गाउँले चौताराहरू
अब एक्लिएका छन्
दहका पानी सुकिसके
जस्तै सुक्यो मेरो सपना
अब गाउँमा केही छैन
सिवाय
टुक्रिएका स्मृतिहरू
बुझिएका ढुंगे आँगन
बिहानको चिसोले पोतिएको मौनता
र
आकाश हेरेर फर्किएका
सुनसान बाटाहरू।
तर आमा
तिम्रा ती माया लुक्ने आँखा
अझै बोलिरहेका छन्
चुलोमा पोलिएका रोटीका कथा
ढुंगे धारामा खसेका पसिनाका बिन्दुहरू
अझै पनि झल्किन्छन्
म उनीसँग भन्छु-
‘आमा, तिम्रा हातका सपनाहरू
किन अधुरा लाग्छन्?’
उनले मुस्कुराउँदै भन्छिन्-
‘सपना पूरा कहाँ हुन्छ र बाबु
पूरा हुने सपना त इच्छाको घेराभित्र सीमित हुन्छ
मेरो सपना तिम्रो मुहारमा
आशा र उज्यालो देख्न पाउनु थियो
अब त्यो सपना
तिम्रो आँखामा बलेको देख्छु।’
चौतारीका बुढा बोटहरू
पानी सुकिसकेको धाराहरू
अनि गाउँले सुनसान पाटीहरू
सबै उसैका प्रतीक हुन्
तर ती प्रतीकहरू
उनकै जीवनका हराएका पाइलाहरू हुन्।
म उनलाई फेरि सोध्छु-
‘आमा, के तिम्रा दुःखका कथा
कहिल्यै सकिन्छन्?’
उनले गहिरो सुस्केरा हाल्दै भन्छिन्-
‘दुःख त नदीजस्तै हो
बगिरहन्छ
तर त्यसैको किनारमा
आशा रोप्न सिक्नुपर्छ
मेरा सपनाहरू अधुरा भए पनि
तिमी मेरा पूरा कथा हौ।’
गाउँका सुनसान रातहरूले
अझै पनि उनका गीतहरू सुन्छन्
उनका हातका चाउरीहरूले
अझै समयको कथा भन्छन्
र तिनै चाउरीले
मेरो भविष्यका कपडा बुन्छन्।
कतै भेट्यौ भने सम्झनू
उनी मेरी आमा हुन्
जसले दुःखका आँधीहरू सहेर
मलाई बाँच्न सिकाइन्
उनका अधुरा सपनाहरू
मेरो जिउने कथा बनेका छन्
उनको चुलोको आगो
मेरो भविष्यका गन्तव्य बनेका छन्।