Setopati साहित्यपाटी
Subscribe Setopati
सोमबार, जेठ १२, २०८२ युनिकोड ENEnglish
  • Setopati गृहपृष्ठ
  • प्रिमियम स्टोरी
  • राजनीति
  • बजार अर्थतन्त्र
  • विचार
  • नेपाली ब्रान्ड
  • समाज
  • कला
  • ब्लग
  • खेलकुद
  • ग्लोबल
  • कभर स्टोरी

बा!

विनोद ढकाल

कविता

हिजो बा मलाई समय पढाउनु हुन्थ्यो
आज म बुवा भएर बाबुलाई समय पढाउँछु।

थाहा छैन, 
तर
पहिलो पाइला बा कै औंला समाएर हिँडेको हुनुपर्छ
पहिलो शब्द बा नै बोलेको हुनुपर्छ
पहिलो अक्षर बा ले नै लेखाएको हुनुपर्छ
त्यसैले भन्छु बा!
तिमी नै मेरो जीवनको पहिलो गुरू हौ 
पथप्रदर्शक हौ र मार्गदर्शक हौ।

हिजो मलाई ठूलो बनाउन सपना देखाउने बा!
म सानो छँदा काँधमा बोकी परसम्म देखाउने बा!
मेरै उज्यालोको लागि मैनबत्ती बनेर बल्दिने बा!
घरको हरेक जिम्मेवारीमा आफ्नै काँध हाल्दिने बा!
मेरो लुगा फाट्दा आफ्नौ दौराको फेर च्यातेर टाल्दिने बा!

सम्झन्छु, हिजो बा सँगका मेरा ती दिनहरू...
बाबु तँ साह्रै अल्छि भइस् सबेरै उठ्ने बानी बसाल्नु
जा घाँस, दाउरा, गोबर सोर अनि किताब पल्टाउनु
भविष्यमा सबैले मान्ने ठूलो विद्धान बनेस् है बाबु 
आइज म पाठ पढ्छु त घण्टी बजाउनु।

बा!
म मेरा हरेक अप्ठ्याराहरूमा तिम्रो काँधमा हुन्थेँ
म भन्दा बडेमानको भारी तिम्रो पिँठ्युमा हुन्थ्यो
तै पनि म थाक्थेँ, खुट्टाहरू गल्थे, रून्थेँ र कराउँथें
तर कहिल्यै थाकेनन् तिम्रा ती जिम्मेवार काँधहरू।

मेरै हाँसोमा आफ्नो हाँसो बिर्सिएका बा!
गरिबी र जिम्मेवारीले पिल्सिएका बा!
म सोच्छु मेरो खुसीका लागि के गरेनन् र बाले 
सबथोक सहे, जिन्दगी भर पसिनाले नुहाए।

यदि दुःखको पर्यायवाची शब्द कुनै छ भने त्यो बा नै हुनुपर्छ
खुसीको पर्यायवाची शब्द छ भने पनि बा नै हुनुपर्छ
हामी स–साना खुसीमा रमाउँथ्यौं, 
बा! हाम्रो खुसीमा रमाउँथे।

एक दिन साँझ टुकीको मधुरो उजेलीमा
मझेरीको एक छेउमा किताब पढ्दै गर्दा
'आमा' कविता पढेँ
आमा! पढ्दै गर्दा मनमा कौतुहलता जाग्यो
किताबको हरेक पाना पल्टाएँ
अहँ! बा कहीँ भेटिनँ
मेरा आँखा बा तिर तेर्साउँदै 
बा लाई नै प्रश्न गरेँ
बा!
बा कविता हाम्रो किताबमा किन नराखेको?
बा को मौनता बीच फेरि अर्को प्रश्न गरेँ
मैले बा को बारेमा कहिले पढ्ने बा?

बा का ती मौनताहरू अझै तोडिएका छैनन्
तर आज म आफै बा भएपछि बल्ल थाहा भयो 
बा! त पढाइ होइन, भोगाइ हो
बा! लेखाइ होइन, सिकाइ हो
बा! कविता होइन काव्य हो भनेर
सायद त्यै भएर होला कुनै कविले पनि
बा लेख्ने शब्द भेटेनन् कि क्या हो!
मैले आमा पढेँ, परिवार पढेँ, समाज पढेँ, राष्ट्र पढेँ
तर अहँ! बा कहिल्यै पढिनँ।

म त भन्छु बा! 
धर्ती हुन्, ब्रह्माण्ड हुन्, आकाश हुन्
या त भनम् बलियो खम्बा हुन् 
हरेक विपत्तिमा ब्रह्माण्ड आत्तियो होला
तर अहँ! मेरा बा कहिल्यै आत्तिएनन् 
भूकम्प आयो घर भत्कियो, जमिन भासियो
पानीका मुहान सुके 
तर मेरा बा न ढले, न भासिए, न सुके
बा को त्यो अचम्मको साहस देखेर म छक्क पर्थेँ
बेला–बेला आकाश पनि रून्छन्, कराउँछन्, आँसु बगाउँछन्
तर मेरा बा कति साहसी पीडामा पनि आँसु लुकाउँछन्।

बा!
शितल छहारी हुन्
हामी त्यही छहारीमा गर्मी छउन्जेल शितलता ताप्यौं 
शितलता सँगै आ–आफ्नो बाटो लाग्यौं
तर बा आज पनि त्यही शितलताका लागि
परिवार पर्खी रहन्छन्, कुरी रहन्छन् बाटो हेरी रहन्छन्।

खै बा आज पनि म अन्योल मै छु
तिमीले देखाएको मार्गहरू गन्तव्यमा पुगे या पुगेनन्...
सपनाको सहरमा बिलाए, या त बाटो बिराए ...
निन्द्रा त झुपडीमै मिठो लाग्थ्यो बा!
यहाँका बिछ्याउनाहरूले पनि बिझाएका छन्
तर यति भन्छु बा!
ती तिमीले देखेका सपनाहरू बिलाएका छैनन्
भरोसाहरू टुटेका छैनन् 
दुःखमा सल्लाह दिने त आफन्त पनि हुन्छन् बा!
तर साथ दिने तिमी बाहेक भेटेको छैन।

प्रकाशित मिति: सोमबार, भदौ १७, २०८१  १२:४७
सिफारिस
घट्ने भयो बैंकहरूले राष्ट्र बैंकमा राख्ने निक्षेप
घट्ने भयो बैंकहरूले राष्ट्र बैंकमा राख्ने निक्षेप
राजेन्द्र लिङ्देनलाई प्रश्न– राजतन्त्र र हिन्दु राज्य किन चाहियो? संघीयता किन खारेज गर्नुपर्‍यो?
राजेन्द्र लिङ्देनलाई प्रश्न– राजतन्त्र र हिन्दु राज्य किन चाहियो? संघीयता किन खारेज गर्नुपर्‍यो?
अम्बिकेश्वरी यातायातले थप्यो दाङ–काठमाडौं चल्ने तीनवटा नयाँ गाडी, भाडा कति?
अम्बिकेश्वरी यातायातले थप्यो दाङ–काठमाडौं चल्ने तीनवटा नयाँ गाडी, भाडा कति?
प्रहरीको सम्पर्कमा छैनन् हाजिरी जमानीमा छुटेका रवीन्द्र र धवलशम्शेर
प्रहरीको सम्पर्कमा छैनन् हाजिरी जमानीमा छुटेका रवीन्द्र र धवलशम्शेर
३० वर्षदेखि काठमाडौंको जिब्रोमा झुन्डिएको गुच्चा म:म
३० वर्षदेखि काठमाडौंको जिब्रोमा झुन्डिएको गुच्चा म:म
आज यी स्थानमा चट्याङसहित वर्षा हुने सम्भावना
आज यी स्थानमा चट्याङसहित वर्षा हुने सम्भावना
रास्वपा केन्द्रीय समितिको बैठक आज पनि
रास्वपा केन्द्रीय समितिको बैठक आज पनि
गृहमन्त्रीले रमेश लेखकले राजीनामा दिएर छानबिनमा सघाउनुपर्छः रास्वपा
गृहमन्त्रीले रमेश लेखकले राजीनामा दिएर छानबिनमा सघाउनुपर्छः रास्वपा
एमालेले किन बोलायो सचिवालय बैठक?
एमालेले किन बोलायो सचिवालय बैठक?
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
थप

साहित्यपाटी

निरन्तर निरन्तर‍...
पूर्वप्रेमिका र मेरो कार्यालय एउटै परेपछि
देशमा मर्न समेत पाइने भएन!
हामीले प्रेम मात्र गरेनौँ, प्रेमलाई बचायौँ पनि!
मेरो प्यारो दिक्तेल बजार
खरानीको गीत

विचार

चेतनाथ आचार्य
यस्तो सहरमा बस्न पाए पो! चेतनाथ आचार्य
सौरभ थापा श्रेष्ठ
मेरो थर थापा श्रेष्ठ, सबैले सोध्छन्– म कसरी नेवार? सौरभ थापा श्रेष्ठ
डा. मित्र परियार
गतिलो ऊनको 'एथ्नोग्राफिक' स्वीटर डा. मित्र परियार
रूप खड्का
यी १० सुधार भए नेपालको भ्याटलाई बनाउन सकिन्छ संसारकै नमूना रूप खड्का

ब्लग

डा. शमी प्रकाश पाण्डे
मायाको अदृश्य धागो! डा. शमी प्रकाश पाण्डे
राजेश हमाल
'टेन्ट क्याम्पिङ' का लागि विशेष ठाउँ! राजेश हमाल
शुभराज खत्री
हतार्का खेत! शुभराज खत्री
मदन रोकाया
वास्तविक अपाङ्गताको पहिचानलाई ओझेल पार्ने असान्दर्भिक उपमा! मदन रोकाया

साहित्यपाटी

मणिकुमार श्रेष्ठ सिजन
निरन्तर निरन्तर‍... मणिकुमार श्रेष्ठ सिजन
पुस्कर राज जोशी
पूर्वप्रेमिका र मेरो कार्यालय एउटै परेपछि पुस्कर राज जोशी
दिपक रोका
देशमा मर्न समेत पाइने भएन! दिपक रोका
जनक अर्याल
हामीले प्रेम मात्र गरेनौँ, प्रेमलाई बचायौँ पनि! जनक अर्याल

केटाकेटीका कुरा

अर्थमा पाण्डे
आमा! अर्थमा पाण्डे
समाज पाण्डे
मेरो गाउँको सुन्दर घर! समाज पाण्डे
अबिश बगाले
दुःखमा रेडक्रस  अबिश बगाले
सार्थक पौडेल
शहीदलाई सम्मान! सार्थक पौडेल

पाठक विचार

भरतमणि ज्ञवाली
बालकले ओठ टोकेपछि... भरतमणि ज्ञवाली
बिदुर दाहाल
त्रिवि सेवा आयोगलाई एक कर्मचारीको निवेदन- फेल हुन पाऊँ! बिदुर दाहाल

सूचनापाटी

युनिकोडमा टाइप गर्नुहोस् युनिकोडमा टाइप गर्नुहोस्
विनिमय दर विनिमय दर
शेयर बजार शेयर बजार
सुन चाँदि सुन चाँदि
रेडियो सुन्नुहोस् रेडियो सुन्नुहोस्

सम्पर्क
Setopati

Setopati Sanchar Pvt. Ltd. सूचना विभाग दर्ता नंः १४१७/०७६-२०७७ Jhamsikhel Lalitpur, Nepal
01-5429319, 01-5428194 [email protected]
विज्ञापनका लागि 015544598, 9801123339, 9851123339
सोसल मिडिया
Like us on Facebook Follow us on Twitter Subscribe YouTube Channel Follow us on Instagram Follow us on Tiktok
सेतोपाटी
  • गृहपृष्ठ
  • विनिमय दर
  • शेयर बजार
  • सुन चाँदि
  • हाम्रोबारे
  • सेतोपाटी नीति
प्रधान सम्पादक
  • अमित ढकाल
सेतोपाटी टीम
  • हाम्रो टीम
© 2025 Setopati Sanchar Pvt. Ltd. All rights reserved. Site by: SoftNEP