पर्यटन प्रर्वधनका नारा जति लाए पनि, देश विकास गर्यौं भन्ने भाका जति गाए पनि सरकार तिमीले एउटा बाटो नबनाउदाँ हरेक दिन सयौं पर्यटक नेपाल नफर्कने बाँचा गर्दै स्वदेश फर्कन बाध्य छन्।
पर्यटन क्षेत्र मात्र होइन स्वयम् हामी नेपाली पनि सडकको मारमा धुलो खाएर बाच्न बाध्य छौ। हिजो मात्र भाइटिका लाउन काठमाडौबाट भैरहवा गएको म कंलकी,नागढुंगा र मुग्लिन-नारायणघाट खण्डमा कहिलै नबिर्सने यात्राको प्रत्यक्षदर्शी बनेँ।
एनआरएनको विश्व सम्मेलनमा सहभागि हुन अस्ट्रेलियाबाट नेपाल आएको मलाई केहि दिनपछि दिदीको हातबाट टिका भाइटीका थाप्न पाउने कुराले रोमान्चित बनाएको थियो। त्रिशूली र नारायणीको किनारमा मन चोपल्दै एउटा निजी कार भाडामा लिएर भैरहवा जाने निधोले थप रोमान्चित बनायो।
पहिलो गाँसमा ढुंगो भनेझैं गाडी कंलकीबाट गुडेपछि बडा नमज्जा लाग्यो। बाटोको हालत र सरकारको गाल मात्र होइन साच्चै एउटा नागरिकले झेल्नु परेको पीडालाई बखान गरेर साध्य भएन। साथमा हाम्रै पछिपछि गुडेको विदेशी पर्यटकले भरिएको हरियो प्लेटको गाडी भित्रको छटपटी बेग्लै थियो।
हामीलाई कंलकीबाट-नागढुंगा १२ किलोमिटर दूरी छिचोल्न करिब एक घन्टा लाग्यो। धुलो र खाल्डो अनि जथाभावी पार्क गरेका सवारी साधनका बिच उफ्रदै उफ्रदै नागढुंगा काटियो।
अब लागेको धुलो पखालौ र चिया पिउँ भनेर नौबिसे छेउमा रोकियौं। त्यो हरियो प्लेटको सुमो पनि हाम्रै छेउमा रोकियो। गाडीमा लुम्बिनी जान हिँडेका आधा दर्जन पर्यटक रहेछन्। भर्खरै बुद्धको अनुयायी बनेका स्वीस मार्क लेन्डले एउटा कोक मगाउँदै भने, ‘खोइ कसरी पुग्ने हो बाटो अझै खराब छ भन्छन्।’ मलाई लाग्यो मेरो सुन्दर देश नियाल्न आएका यी धार्मिक पर्यटकले आफ्नो नेपाल भ्रमणलाई धुलाम्मे बाटो र खाल्डा खुल्डी सडकसँग सहजै नकारात्मक टिप्पणी गर्दै भने, ‘यस पटक त आइयो बाटै यस्तो रहेछ, यस्तो अवस्थामा घुम्न मजा आउँदैन र अरू साथीलाई पनि तत्काल नेपाल भ्रमण गर्न सिफारिस गर्दिनँ।’
बाटाका अनेकन विषयबस्तु र सौन्दर्य सास्तिमा परिणत भए। जब गाडी मुग्लीनहुँदै नारायणघाट तर्फ मोडियो। ४२ किलोमिटर सडकखण्ड पार गर्न हामीलाई करि साढे दुई घन्टा बढी लाग्यो। ठूला बस त बल मिच्याईँ गरे पनि उफ्रदै पार गर्थे हाम्रो जस्तो सानो कारलाई बाटो छलाउँदा छलाउँदै पार नलाग्ने। मसँग गएका ड्राइभर पूर्णले भने,‘भाडा २० हजार आउँला बनाउन १५ हजार खर्च हुन्छ के गर्ने लौ हेर्नुस त गाडीको ताल।’
धुलोको कुहिरिमण्डल बाटो कतै केही दैखिदैन। ज्यान हातमा राखेर करिब दुई घन्टाको यात्रा पार गरेपछि मलाई लाग्यो साच्चीकै राष्ट्रिय राजमार्गको यो हालतमा पुग्दा पनि सरकार किन उदासिन रहेको होला भन्दै आश्चर्य लाग्यो।
यसै बिच आदमघाटवाट चढेकी सुत्केरी महिला बिच वाटोमै मुर्छा परिन्, एम्बुलेन्स बोलाउने तरखर हुँदै थियो, भन्थे यो बाटोले उनको बच्चा तुहिएको हुनुपर्छ। धुलाम्मे शरीरमा बिदेशी पर्यटक गाडिबाट निस्किदै मुखमा मास्क लगाएर नारायणी किनार नियाल्ने प्रयास गर्दै थिए।
शिर निहुरियो। लाज लाग्यो भन्ने चिज केहि थिएन। यसो सम्झे कति निरिह हाम्रो सरकार अनि मन्त्रालय। कम्तीमा बाटो धुलाम्मे भए पनि थन्किएका डोजर चलाएर बाटोसम्म मात्र पारेको भए पनि कति जाति हुन्थ्यो होला। फेरि रिस पनि उठ्यो, एक घन्टा अगाडि मात्र बाटो छेकेर एउटा मुस्तन्डेले बाटो कर भनेर प्रति गाडी २५ रूपैया असुलिरहेको थियो। मैले भने पनि, ‘भाइ यो सडकमा के को कर उसले निकै कडक स्वरमा भन्यो, ‘बोर्ड देखिनस् सडक बोर्डको कर हो।’ लाग्यो सरकार सडक बनाउने पैसा असुलिरहेको छ अनि सडकको हाल भने यस्तो छ।
बल्ल बल्ल भैरहवा पुगियो। दिदीसँग भाइटिका पनि लगाइयो अब फेरि त्रासदी छाएको छ कसरी पार गर्ने मुग्लिन-नारायणघाट खण्ड र नागढुंगा कलंकी।
सरकार अस्ट्रेलियामा नागरिक स्वास्थ्यको लागि छुट्टाइएका करौडौ बजेट खेल मैदान र पार्कका खर्च गरिन्छ। उनिहरू सोच्छन् नागरिकको स्वास्थ्य उनीहरुको ब्यायाममा पनि निर्भर रहन्छ। त्यसैले हस्पिटलभन्दा पहिले खेल मैदान र पार्क बनाइन्छ। यस्तै पर्यटन प्रर्वधनमा करौडौं खर्च गर्ने सरकार र सडक बोर्डको नाममा राजश्व असुल्ने यातायात मन्त्रालयलले पहिलो सडक बनाऊ अनि अरू कुरा गरौला।
